خليفي عمر بن عبدالعزيز جي ڪمن مان
جواب آهي:
- اهو ته هن مسلمانن جي خزاني ۾ واپس ڪيو جيڪو ناحق ڪنهن کي پئسو ۽ زمينن جي صورت ۾ ڏنو ويو هو.
- هن ظالم حڪمرانن کي برطرف ڪري، انهن جي جاءِ تي حاڪم مقرر ڪيا، جن کي سندن پرهيزگاري ۽ نيڪيءَ جي ڪري مشهور هو.
- هن زرعي زمين ٻيهر حاصل ڪئي، کوهه کوٽيا، هارين کي قرض ڏنا ۽ مسافرن لاءِ گيسٽ هائوس ٺاهيا.
- هن ماڻهن کي قرآن مجيد حفظ ڪرڻ جي ترغيب ڏني ۽ حڪم ڏنو ته رسول الله ﷺ جي حديثن کي گڏ ڪرڻ کان پوءِ لکجي.
- هو پاڙيسري ملڪن جي بادشاهن کي اسلام جي دعوت ڏيڻ جو ليکڪ آهي، ۽ هن مفتوح ملڪن ۾ اسلام پکيڙڻ ۾ به ڀرپور حصو ورتو.
خليفي عمر بن عبدالعزيز اموي رياست جي عظيم ترين اڳواڻن مان هڪ هو. هو هڪ عظيم سڌارڪ هو ۽ کيس انصاف، انصاف ۽ پرهيزگاري لاءِ ياد ڪيو ويندو آهي. هن ظالم حڪمرانن کي برطرف ڪري انهن جي جاءِ تي اهڙن حڪمرانن کي مقرر ڪيو، جيڪي سندن پرهيزگاريءَ سبب مشهور هئا. هن هڪ ٽهڪ به قائم ڪئي، اموي مسجد به ٺاهي ۽ ماڻهن ۾ مذهبي علم پکيڙڻ جو ڪم ڪيو. عمر بن عبدالعزيز سچي قيادت جو هڪ مثال آهي ۽ مسلمانن جي ايندڙ نسلن لاءِ انصاف ۽ صحيح رهنمائيءَ ۾ هڪ مثال قائم ڪري ٿو.